Urok średniowiecza — TOP 7 imponujących, greckich zamków i twierdz

Niesamowite, greckie zamki, fortyfikacje, mury obronne oraz miasta-grody są interesującym i wyjątkowym elementem krajobrazu w wielu częściach Grecji. Pozostałością po wspaniałym okresie średniowiecza, rządów Joannitów oraz jawnym dowodem bogactwa Bizancjum. Wiele z nich popadło w ruinę, pozostały jedynie resztki murów, przypominające o dawnej, imponującej sylwetce i przepychu. Te, które możemy podziwiać w lepiej zachowanej formie, zachwycają niezwykłą architekturą będącą harmonijnym połączeniem lokalnych form nawiązujących do tradycji śródziemnomorskich z elementami zachodnioeuropejskimi.

Dostojne mury, wysokie wieże, kunsztowne zdobienia i świątynie były świadkami niezwykłym zdarzeń przez wieki trwania historii. Wojny, walki, ludzkie tragedie i cierpienia, ale też chwile wzniosłe, zwycięstwa, fiesty, narodziny i wesela. Po prostu — codzienność, podobna do naszej, tylko w innym okresie dziejów. To właśnie ona — zbiór tych wszystkich zdarzeń i ludzkich losów, emanuje z każdego zakamarka murów i wąskich krużganków. Przyjrzyjmy się tym najbardziej imponującym, pięknym zamkom i twierdzom, w których teraźniejszość każdego dnia spotyka przeszłość i łączy się z nią w jedno, tworząc nową, zaskakującą nas współczesnych jakość.

Być może wyspą, którą wybierzesz na swoje Wielkie Greckie Wakacje, będzie Kreta. Niezależnie od tego, czy wylądujesz po jej wschodniej, czy zachodniej części. stolica Krety — wspaniały Heraklion jest na pewno miastem wartym odwiedzenia i zobaczenia. Pisaliśmy już trochę o tym.

Będąc w Heraklionie, po prostu nie możesz pominąć wspaniałej, weneckiej Twierdzy Koules, która jest wizytówką i jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków miasta. Znajduje się także w okolicy bardzo popularnej wśród turystów. Aby dojść do twierdzy, musisz przejść reprezentacyjnym deptakiem, który otwiera się na placu Elefterios Wenizelos. To właśnie na nim znajduje się słynna fontanna Morsiniego. Koniec deptaku wyznacza basen twierdzy i dawny port wenecki. 

Niezależnie od tego, czy już tam byłeś, czy może dopiero ta przygoda przed Tobą warto dowiedzieć się czegoś o tym niezwykłym miejscu, będącym, podobnie jak inne pochodzące z tamtych czasów, dowodem potęgi, jaką było wiele greckich wysp w czasie, gdy panowali na nich Joannici lub Wenecjanie.

-> Twierdza pochodzi z XVI wieku, prace budowalne trwały 17 lat do 1540 roku. Nieustannie opóźniały je problemy wynikające z bliskości morza, które uszkadzało i podmywało fundamenty. Sprytni Wenecjanie, aby je wzmocnić, zatapiali stare okręty wypełnione ogromnymi kamieniami. Wyobrażasz sobie to bogactwo i potęgę? W czasie, gdy statki były niezwykle drogie, zatopiono ich masę tylko pod budowę jednej twierdzy!

-> Mury zewnętrzne twierdzy mają aż 9 metrów grubości. Imponujące, prawda?

-> Łączna powierzchnia zamku-twierdzy to 3600 m2.

-> Do wnętrza prowadzą trzy bramy — jedno główne i dwa pomocnicze. Nad każdą znajduje się skrzydlaty lew — symbol Republiki Weneckiej.

-> Dziś twierdza służy innym celom, układ pomieszczań został więc zmodyfikowany. Jednak dawniej znajdowały się tu pomieszczenia z armatami, magazyny amunicji, składy żywności oraz oczywiście więzienie. Twierdza stanowiła samowystarczalną budowlę, jakby małe, odrębne miasteczko z własną piekarnią, młynem i kaplicą. Dzięki temu z powodzeniem zamieszkiwali tutaj żołnierze i dowództwo stanowiące obsadę garnizonu. 

-> Choć dziś twierdza robi imponujące wrażenie, w czasie gdy użytkowano ją w celach obronnych, dla których została stworzona, przysparzała niemałych kłopotów z powodu błędów konstrukcyjnych. Zbyt małe okna utrudniały, a nawet uniemożliwiały prawidłowe użytkowanie armat. Ta ułomność szybko została zauważona przez wroga, a konkretnie wojska tureckie, które przez ponad 20 lat oblegały Heraklion. Zdobyły twierdzę na początkowym etapie walk, pozbawiając Wenecjan dojścia do portu, co skutecznie utrudniło im dalszą obronę miasta.

> Turcy używali Kuoles zwieńczając mury charakterystycznym, zębatym wzorem, i stawiając w niej meczet. Umacniali także systemy obronne Heraklionu, budując mniejsze twierdze i arsenały, jednak niewiele śladów po tej działalności przetrwało do dziś. 

-> w 2016 roku twierdza przeszła remont i otworzyła swoje bramy dla zwiedzających. Można oglądać nie tylko jej wnętrza, ale też wiele artefaktów, statków i pozostałości po dawnych, a nawet bardzo dawnych czasach. Warto także wejść na sam szczyt, z którego rozciąga się piękna panorama na port i część miasta.

-> Choć dziś twierdza pełni funkcję muzealną, jest także atrakcją turystyczną i atrakcyjną powierzchnią wystawienniczą, przypomina bez wątpliwości o potędze Wenecjan. Pokazuje też, jak bardzo w tamtym czasie Kreta była wielokulturowa. Choć wybudowana według planu weneckiego, zbudowano ją rękami Greków, a nosi turecką nazwę — Koules wywodzącą się od słów Su Kulesi, które oznaczają Wodną Wieżę. Przez Wenecjan była nazywana morską twierdzą — Castello del Molo lub Rocca a Mare. 

-> Fale od zawsze były i są do dziś największym przeciwnikiem i zagrożeniem dla twierdzy.

Pozostając jeszcze na Krecie nie mogę nie wspomnieć o twierdzy w Rethymno. Samo miasto jest absolutnie oszałamiającą perłą, położoną na wybrzeżu. Ma typowy śródziemnomorski urok i unikalną atmosferę. Wśród wąskich ulic jego starej części łatwo się zgubić i dać się pochłonąć pięknu, to prawdziwa rozkosz! Na każdym rogu zachwycają kwiaty, na ulicach stoją kolorowe donice, a gdzieniegdzie, na schodach i parapetach śpią koty. Rethymno jest śródziemnomorskie do granic!

Gdy dotrzesz do Rethymno podczas wakacji na Krecie (a od razu zaznaczę, że powinien to być punkt obowiązkowy!) odwiedź także twierdzę Fortezza, która jest symbolem miasta, a widok z otaczających ją murów na pewno Cię zachwyci. 

-> Fortezza to twierdza wenecka zbudowana w XVI wieku na szczycie niskiego wzgórza z panoramicznym widokiem na miasto. Wzgórze znane jest jako Paleokastro, co po grecku oznacza stary zamek.

-> Bastion służył Wenecjanom do obrony przed piratami i najeźdźcami. Tuż obok zbudowali mały port, który był idealnym przystankiem między Chanią i Heraklionem.

-> Ponieważ mury fortecy nie były zbyt wysokie, a jej możliwości obronne ograniczone, w połowie XVII Turcy ostatecznie zdobyli obiekt, zapewniając sobie łatwiejsze dojście do miasta.

-> Mury zachowały swoją pierwotną formę (mają kształt przypominający gwiazdę), jednak wiele budynków z wnętrza nie przetrwało do dziś. Cytadela składa się z czterech bastionów i trzech bram. 

-> Zwiedzający mogą wejść od Wschodniej Bramy przez imponujące przejście łukowe. Jedną z wielu atrakcji w jej wnętrzu jest Meczet Ibrahama Hana, który został wzniesiony na miejscu kościoła św. Mikołaja oraz kościół Agios Theodoros In Trichinas, a także prochownie, arsenały, cysterny arsenały i Palazzo Pubblico, które pełniło także funkcję więzienia.

-> W obrębie murów w XX wieku powstał teatr Erofili, którego nazwa wzięła się od sztuki Georgiosa Chortatsisa, słynnego kreteńskiego dramaturga. W teatrze każdego roku odbywa się słynny Festiwal Renesansu, podczas którego prezentowane są sztuki najwybitniejszych dramaturgów kreteńskiego i europejskiego renesansu, a także inne wydarzenia kulturalne inspirowane tą epoką historyczną.

Przenieśmy się na wyspę Rodos, jedną z najwspanialszych wysp Dodekanezu, idealną na Wielkie Greckie Wakacje. Tutaj lato zaczyna się wcześnie, a kończy późno, słońce natomiast świeci właściwie nieustannie. To właśnie tu znajdziemy liczne pozostałości po działaniach Joannitów, którzy panowali na wyspie długo i znacznie przyczynili się do jej rozkwitu. Pomijając wspaniałe miasto Rodos — najlepiej zachowaną, średniowieczną twierdzę w Europie, cała wyspa nosi ślady ich potęgi w postaci pozostałości różnych budynków i fortyfikacji. Rzućmy więc okiem na Monolithos. Choć po wspaniałym zamku obronnych zostały jedynie ruiny, miejsce robi spektakularne wrażenie.

-> Ruiny znajdują się około 2 km od wsi Monolithos, na zachodnim wybrzeżu wyspy. Forteca zbudowana została na szczycie klifu, stromej, samotnej skały, tuż nad krawędzią morza.

-> Skała ma ponad 200 m wysokości i jest doskonałym punktem widokowym sięgającym het, het, aż po horyzont, do miejsca, w którym niebo styka się z morzem i masz wrażenie, że tam właśnie kończy się świat. To idealne umiejscowienie pozwalało na obserwacje okolicznych wód, tym samym chroniąc wyspę przed niespodziewanymi atakami nieprzyjaznych wojsk lub piratów, oraz po prostu na kontrolę ruchu wszelkiego rodzaju statków.

-> Gdy w XIV wieku Joannici przejęli kontrolę nad wyspą, od razu dostrzegli potencjał tego miejsca i jego strategiczne znaczenie. W czasach swojej świetności był jednym z czterech najwspanialszych i najlepiej ufortyfikowanych obiektów obronnych na wyspie. Służył do obserwacji i zapewniał schronienie żołnierzom i mieszkańcom, szczególnie w pod koniec wieku XV kiedy coraz bardziej realne stawało się zagrożenie ze strony Turków.

-> Powierzchnia zamku wynosiła 3500 m2, miał nieregularną budowę, schody, bramy i wieże, a w tym niezwykle malowniczym miejscu na szczycie skały prezentował się imponująco. Choć dziś jest jedynie cieniem siebie samego, miejsce to nadal ma wyjątkową atmosferę i piękno.

-> Choć od połowy wieku XVI zamek popadał w ruinę, do dziś podziwiać możemy spore fragmenty kamiennych murów oraz pozostałości wieży i domu. Na dawnym terenie zamku znajduje się także niewielka cerkiew św. Panteleona z ciekawymi freskami oraz ruiny bizantyjskiej kaplicy św. Jerzego. Z zamkowej skały rozpościera się imponujący widok na okolicę, wybrzeże oraz okoliczne wyspy.

Jak już pisałam Zamek Monolithos to jeden z wielu pozostawionych przez Joannitów. Choć inne także są w ruinie, podobnie jak ten wybrany przeze mnie ze względu na spektakularne położenie, możesz zwiedzić wyspę Rodos, podążając ich szlakiem. Oto one:

• we wsi Apolakkia sprawdź wzgórze Kastro i zobacz co pozostało z zamku Joannitów
• obejrzyj ruiny innej twierdzy na wschód od miasta Archanggelos
• rzuć okiem na malownicze wzgórze nieopodal miejscowości Asclipeio na wschodnim wybrzeżu wyspy
• także na wschodnim wybrzeży, we wsi Malona natkniesz się na ruiny zamku Feraklos — to pierwszy zamek Joannitów na wyspie odbity z rąk piratów
• na słynnym wzgórzu Filerimos znajdziesz nie tylko ruiny zamku, ale znacznie więcej. To jedno z najstarszych stanowisk archeologicznych. Znaleziono tu ślady świątyń z czasów minojskich, czyli sprzed prawie 2 000 lat przed naszą erą. Stały tu budowle ku czci Zeusa i Ateny, pierwszy zamek zbudowało Bizancjum, kolejny Joannici, a po zwycięstwie Turków służył on ich celom. Widać stąd sporą część wybrzeża, a w tym spokojnym dziś, porośniętych szumiącym lasem sosnowym miejscu, zdecydowanie poczujesz ducha nie jednej, a wielu niesamowitych historii.
• w północno-zachodniej części wyspy, w miejscowości Kritinia znajdziesz zamek Kastellos. Wyjątkowo urokliwe miejsce oferuje Ci wspaniały widok na wyspę Chalki.
• niedaleko wsi Siana znajdziesz niewielki zamek-warownię, a właściwie to, co po nim pozostało. Idź słabo widoczną ścieżką po starych schodach, aż zobaczysz mury, wieżę i kaplicę pochodzące z XV wieku.

O wspaniałym, średniowiecznym mieście i twierdzy Rodos pisaliśmy już tyle razy, że trudno dodawać kolejne informacje bez powtarzania się. Jest to jednak niezmiennie jedno z najwspanialszych miejsc w Grecji, a nawet w Europie, doskonale zachowane i mające unikalną atmosferę. Po prostu trzeba zobaczyć to miejsce chociaż raz w życiu! Pisaliśmy o nim już trochę, poczytajcie.

Ponieważ jednak piszemy dziś o najbardziej imponujących, greckich zamkach, twierdzach lub fortecach, nie mogło w tym podsumowaniu zabraknąć tego imponującego i zadziwiającego punktu na mapie Grecji.

-> Miasto Rodos w formie, jaką nadal możemy podziwiać, zostało zbudowanie w XIV wieku przez Rycerzy św. Jana, czyli właśnie Joannitów, których wielokrotnie już w tym artykule wspominałam.

-> Jest jednym z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast oraz historycznych miejsc w skali świata, w dodatku najstarszym, ciągle i nieprzerwanie zamieszkałym i funkcjonującym. 

-> Jest częścią Światowego Dziedzictwa UNESCO.

-> Wewnątrz imponujących, grubych, średniowiecznych murów obronnych czeka na Ciebie niezwykle ciekawy spacer siecią gęstych, wąskich, urokliwych uliczek, które aż kipią zaklętą w nich historią.

-> Miasto stanowi niezwykłe i absolutne unikalne połączenie średniowiecznej architektury, pełnej muzealnego zadęcia i przepychu, z lekkością i radością współczesnego świata, pełnego śmiechu ludzi, mieszających się języków, narodowości i kultur, radości ze słońca i wakacji, pysznego jedzenia, neonów, świateł i kolorowych straganów z balonami i pamiątkami.

-> Historyczne centrum miasta zostało zbudowane zgodnie z ówczesnymi trendami architektonicznymi, na wzór murów teodozjańskich Konstantynopola (Istambułu).

-> Od 1522 roku Rodos zostało ukończone, całość pozostała praktycznie niezmieniona i nienaruszona. Oznacza to, że spacerując ulicami, automatycznie przenosisz się do XVI wieku. To takie uczucie, jakby zza rogu mieli wyjechać rycerze na koniach… Ciary!

-> W czasach średniowiecza miasto  było podzielone wewnętrznym murem na dwa sektory. W części północnej — „Castellum” zlokalizowane były budynki administracyjne, szpital, katedra oraz rezydencje Rycerzy i Wielkiego Mistrza. W części południowej „Burgum” — domy, rynek, synagogi i kościoły i inne obiekty użytkowe.

-> Budynki emanują siłą i wiedzą wielkich gildii średniowiecza, zbudowane są stylu w gotyckim i renesansowym z elementami bizantyjskimi i wpływami osmańskimi — prezentują się naprawdę zniewalająco.

-> Do najważniejszych zabytków średniowiecznego miasta Rodos, które trzeba zobaczyć, należą:

• Muzeum Miasta Rodos — Pałac Wielkich Mistrzów
• Mury miejskie
• Muzeum Archeologiczne — Szpital Rycerski
• Via dei Cavalieri
• Meczet Sulejmana
• Zegar na Wieży Zegarowej
• Port Mandraki i port handlowy.

Skoro jesteśmy już na Rodos i zachwycamy się joannickimi twierdzami i zamkami, których (jak widzisz) jest na wyspie cała masa, nie sposób pominąć Lindos. I to nie tylko dlatego, że to niewielkie miasteczko, pełne kapitańskich, bielonych domów jest obowiązkowym punktem do odwiedzenia podczas Twoich Wielkich Greckich Wakacji. To oczywiste, że zachwyci Cię widok morza, wspaniała zatoka, nad którą górują kaskadowo ułożone urocze zabudowania, wszechobecne bugenwille… Nie możesz jednak pominąć Akropolu, z którego widok absolutnie Cię oszołomi.

-> Wzgórze z Akropolem i joannicką twierdzą ma wysokość 116 m i otoczone jest murem zbudowanym przez Zakon św. Jana.

-> Niegdyś wzdłuż drogi na Akropol i na samym wzgórzu, ustawione były setki rzeźb, bowiem bogaci mieszczanie, przybywający do świątyni Ateny ofiarowywali posąg ku jej czci. Niestety do naszych czasów przetrwało jedynie kilka sztuk (prawdopodobnie ostały zniszczone lub wywiezione z wyspy przez Cassiusa, jednego z morderców Juliusza Cezara).

-> Wysokie schody, mające ponad 20 metrów szerokości i prowadzące do zamku zbudowali Joannici w średniowieczu, z tego okresu pochodzi także kościół i wspomniany już wyżej potężny mur wokół szczytu wzgórza. 

 -> Na Akropolu króluje świątynia Ateny z Lindos, zbudowana około 5/6 wieków p.n.e. Świątynia ta szybko zyskała dużą popularność wśród wiernych i stała się jednym z ważnych ośrodków religijnych wyspy.

-> Na pewno wrażenie zrobi także sala kolumnowa z  dwudziestoma doryckimi kolumnami. Pierwotnie składała się z 42 kolumn i mierzyła 87 metrów.

-> Po średniowiecznym zamku wybudowanym przez Joannitów zachowały dwie wieże, badania pokazują jednak, że niegdyś obok zamku znajdował się starożytny teatr, który mógł pomieścić 1800 widzów. 

->  Akropol w Lindos jest najlepszym punktem widokowym na wyspie Rodos. Zobaczysz stąd oszałamiający widok na Zatokę św. Pawła.

Peloponez to oczywiście doskonały kierunek na Wielkie Greckie Wakacje. Wspaniałe oliwne gaje, zielone wzgórza, oszałamiające plaże i przyroda. Tych, którzy uwielbiają zwiedzać zamki, ruiny i wszelkiego rodzaju stare twierdze obronne, także nie rozczaruje — znajdą tam wiele malowniczych ruin. Można śmiało przygotować sobie trasę, i odwiedzić niektóre z nich (lub wszystkie, dlaczego nie!). Jednak w planie takiej wycieczki musi się znaleźć miasto Nauplion, nad którego wyjątkowo urokliwą, malowniczą starówką wznosi się twierdza Palamidi. Zobaczysz tutaj nie tylko kolejny kawałek greckiej historii, ale także wyjątkowo piękny zachód słońca z oszałamiającą panoramą miasta na pierwszym — pomarańczowo-różowym planie.

-> Nauplion na początku XIX wieku był pierwszą stolicą nowożytnego państwa greckiego. Swoją nazwę zawdzięcza mitycznemu założycielowi, czyli Naupliosowi – synowi Posejdona. Górująca nad miastem twierdza – Palamidi jest doskonałym przykładem weneckiej architektury obronnej. 

-> Zbudowano ją w tempie expresowym w XVIII wieku, składała się z 8, samowystarczalnych bastionów, co sprawiało, że jej możliwości obronne oceniano bardzo wysoko (każdy z bastionów mógł się bronić osobno, niezależnie od stanu pozostałych). To właśnie od Palamidi rozpoczęło się wyzwolenie miasta spod tureckiej okupacji.

-> Wszystkich zwiedzających czeka solidna wspinaczka — wzgórze ma aż 216 m n.p.m. Aby dostać się na górę, trzeba pokonać około 1000 stopni, jednak zdecydowanie warto. Zarówno po drodze, jak i na samej górze czeka Cię spektakularny widok na miasto, niebo i dalekie morze. Jeśli jednak nie lubisz wspinania, lub nie masz na nią czasu — od wschodniej strony twierdzy istnieje trasa dla samochodów.

-> Uważa się, że zamek był ostatnim, zamorskim projektem budowlanym zrealizowanym przez weneckich inżynierów. 

-> Na zwiedzanie przeznacz sobie około 1,5 godziny.  Musisz wiedzieć, że mimo że niewiele budynków przetrwało w całości, to do zobaczenia i obejrzenia jest naprawdę spory obszar. Przeznacz więc ten czas na spokojny spacer i delektowanie się widokami. Z tego miejsca świat wygląda naprawdę zachwycająco!

-> Wędrując pomiędzy bastionami, na pewno natrafisz na liczne schody, kręte przejścia, mostki i tunele, w większości zasypane i już niedostępne. Pamiętaj więc o wygodnym obuwiu. Koniecznie odwiedź Bastion Miltiadesa — jest dobrze zachowanym, dawnym budynkiem więziennym. Ważnym zabytkiem jest też kościół św. Andrzeja.

Ta mała, malownicza wyspa położona w Lakonii, na wschodnim wybrzeżu Peloponezu zwana jest greckim Gibraltarem. Ze stałym lądem łączy ją wąska, kilometrowa, sztuczna grobla zakończona jedyną bramą prowadzącą do miasta. Wszystko, co znajduje się na wyspie, jest nie tylko niewidoczne, ale właściwie niedostępne od strony lądu. Charakterystyczny płaskowyż i osada położna na skale 100 m n.p.m. tworzy potężne fortyfikacje i niezmiennie fascynuje. Samą skałę wystającą z morza, niczym kamienny golem, widać z umiejscowionej na wybrzeżu wsi Gefira. Ma aż 300 m wysokości i robi kolosalne wrażenie.

-> Cała wysepka-skała ma około 1 km długości i 300 m szerokości. Kiedyś była częścią stałego lądu, od którego oddzieliło ją trzęsienie ziemi. Ponieważ dostać się na nią można jedynie dzięki wspomnianej już grobli, nazwa Moniemvasia wydaje się idealna. Z greckiego oznacza to bowiem „pojedyncze wejście”.

-> Na stromych zboczach od strony południowo-wschodniej znajduje się cudne, urokliwe miasteczko z XIII wieku. Wąskie uliczki, kamienne domy, labirynt zaułków, stare, obronne mury, malownicze widoki i cisza. Na wyspie przebywają tylko piesi i osiołki.

-> Już w VI wieku przybywali tu pierwsi osadnicy, doceniając strategiczne położenie i bezpieczeństwo, które zapewniała niedostępność tego kawałka lądu. 

-> Jak to zwykle bywa z tego typu, niewielkimi wysepkami, których położenie jest atrakcyjne i kluczowe, także Monemvasia przechodziła z rąk do rąk, można więc tutaj znaleźć ślady wpływów bizantyjskich, weneckich i tureckich — podobnie zresztą, jak w większości miejsc w Grecji.

-> Obecnie, po wielu renowacjach i dzięki dużemu zainteresowaniu podróżnych ta wyjątkowa, warowna osada odzyskała swoje niezwykłe, absolutnie unikalne piękno. Spacer uliczkami Dolnego i Górnego Miasta to prawdziwa uczta dla oczu (i oczywiście podniebienia!) To idealne miejsce na romantyczną wycieczkę, pyszną kolację na dachu średniowiecznego domu ze wspaniałym widokiem na wybrzeże Półwyspu Peloponeskiego.

-> Koniecznie zobacz XVI-wieczny meczet, w którym dziś znajduje się Muzeum Architektoniczne, obejrzyj bizantyjskie świątynie (szczególnie niesamowitą Agia Sofia posadowioną na brzegu wysokiego, spadającego ku morzu, skalnego urwiska) oraz zwróć uwagę na fort Youla (górny zamek), z którego roztacza się zapierający dech widok na miasto, morze, niebo i przestrzeń. 

-> Oprócz wspomnianej bramy wejściowej w weneckim, potężnym murze otaczającym miasto nie ma innych otworów. Mury są łącznej długości 900 metrów, a niektórych miejscach ich grubość ma aż 30 metrów. Prawdziwa potęga! 

-> Współczesność i nowoczesność, jaką znamy ominęły Monemvasię. Będąc tam możesz wiec cieszyć się unikalną, wyjątkową atmosferą. Po prostu przenosisz się w czasie, cieszysz się ciszą, unikalną energią, prawdziwym duchem średniowiecznych osad, warowni i zamków. To wyjątkowe i zachwycające przeżycie, niewiele jest bowiem takich miejsc na świecie.