Zia to malownicza wioska położona na greckiej wyspie Kos, należącej do archipelagu Dodekanezu na Morzu Egejskim. Kilka razy, przy różnych okazjach wspominaliśmy o tym urokliwym miejscu, ale czas zając się nim na poważnie. Choć wyspa kojarzy się głównie z nadmorskimi kurortami i plażami, Zia oferuje zupełnie inny wymiar wypoczynku – bardziej autentyczny, spokojny i bliski naturze. Ta niewielka, tradycyjna miejscowość przyciąga turystów z całego świata swoim urokiem, pięknymi widokami i bogactwem lokalnej kultury.
Historia piękna i koloru
Zia leży na północnych zboczach góry Dikeos, najwyższego wzniesienia na wyspie Kos, którego szczyt sięga około 846 metrów n.p.m. Wioska znajduje się na wysokości około 350 metrów, co gwarantuje panoramiczne widoki na północne wybrzeże wyspy, Morze Egejskie oraz – przy dobrej widoczności – sąsiednie wyspy Kalymnos, Pserimos, a nawet tureckie wybrzeże.
Zia jest oddalona o około 16 kilometrów od stolicy wyspy, miasta Kos. Mimo niewielkiej odległości od morza panuje tu nieco łagodniejszy klimat, zwłaszcza latem – dzięki górskiemu położeniu i otaczającej przyrodzie.
Historia Zii sięga czasów antycznych, choć dzisiejszy wygląd wioski ukształtował się głównie w czasach bizantyjskich i osmańskich. Ze względu na swoje położenie, była przez długie wieki osadą obronną, w której mieszkańcy mogli się chronić przed piratami i innymi ewentualnymi najeźdźcami. Górzyste tereny były też sprzyjające dla rolnictwa i hodowli zwierząt – do dziś można tu znaleźć małe, rodzinne gospodarstwa produkujące oliwę, sery, miód i zioła.
Zia przez wiele lat pozostawała miejscowością niemal odciętą od głównego ruchu turystycznego, dzięki czemu zachowała swój tradycyjny charakter. Dopiero od lat 70. XX wieku zaczęła się rozwijać jako atrakcja turystyczna, głównie ze względu na wyjątkowe położenie i niepowtarzalne, słynne już zachody słońca.
Warto także zwrócić uwagę na wyjątkowo urokliwe i pełne koloru tawerny i kawiarnie, które serwują pyszne lokalne dania w poszanowaniu tradycji greckiej kuchni.
Ciekawostki i atrakcje Zii
Najpiękniejsze zachody słońca na Kos
Zia zyskała sławę jako najlepsze miejsce na Kos do podziwiania zachodu słońca. Z licznych tarasów widokowych, tawern i kawiarni rozciąga się zapierająca dech w piersiach panorama, w której słońce znika za horyzontem, odbijając się w wodach Morza Egejskiego.
Tradycyjna architektura
Zia jest doskonałym przykładem tradycyjnej architektury Dodekanezu. Białe domki z niebieskimi okiennicami, wąskie, brukowane uliczki i ozdobne dziedzińce tworzą niepowtarzalną atmosferę greckiej wioski. W centrum znajduje się niewielki plac z zabytkowym kościołem i fontanną. Spacer w wiosce w cieniu drzew, wspaniałe widoki i pyszne jedzenie w tawernach to gwarancja udanego popołudnia.
Ekoturystyka i Park Naturalny
W okolicach Zii znajduje się górski Park Naturalny Kos, będący atrakcją dla miłośników przyrody. Można tu zobaczyć endemiczne gatunki roślin, ptaki oraz żółwie i jaszczurki. Dla turystów przygotowano ścieżki edukacyjne i punkty widokowe, a dla tych bardziej strudzonych górskimi wędrówkami — hamaki i miejsca relaksu. Są także atrakcje dla dzieci, warto więc wybrać się tam z pociechami.
Lokalna kuchnia
W Zii znajdziemy wiele tawern serwujących tradycyjne dania kuchni greckiej – m.in. musakę, souvlaki, grillowane sery i świeże warzywa z pobliskich ogrodów. Szczególnie polecany jest lokalny miód tymiankowy oraz domowej roboty nalewki z ziół i owoców.
Rękodzieło i unikalne produkty
Wioska znana jest również z licznych sklepików z pamiątkami i rękodziełem. Można tu kupić m.in. oliwę z oliwek tłoczoną na zimno, suszone zioła, ceramikę i tkaniny wyrabiane przez miejscowych rzemieślników. Warto właśnie szczególnie zwrócić uwagę na wszystko to, co produkowane jest lokalnie, unikając chińskich, tanich pamiątek zwykle produkowanych masowo. Zaopatrzysz się tu w wino, raki czy wyjątkową marmoladę z pomidorów.
Dlaczego warto odwiedzić Zię?
Zia to miejsce idealne dla osób szukających autentycznego kontaktu z grecką kulturą i naturą. To doskonała alternatywa dla zatłoczonych plaż – tu czas płynie wolniej, a każdy zachód słońca przypomina o pięknie prostych chwil. Wioska jest świetną bazą wypadową na piesze wędrówki po górach, a zarazem przyjaznym miejscem na rodzinny obiad z widokiem, którego nie da się zapomnieć. Poczujesz się tam wspaniale jeśli szukasz relaksu i spokojnego wypoczynku, a przy okazji uwielbiasz piękne widoki i atmosferę górskich wiosek. Pamiętaj, że w czasie zachodów słońca Zia jest bardzo oblegana — możesz mieć problem ze znalezieniem miejsca na postój lub miejsca w tawernie. Przygotuj się więc do tego i nie odwiedzaj wioski na ostatnią chwilę.
Bez wątpienia, więc (jeśli planujesz podróż na Kos), Zia to obowiązkowy punkt programu — nie tylko ze względu na widoki, ale także dla przeżycia Grecji takiej, jaką znają mieszkańcy — spokojnej, tradycyjnej i pełnej uroku. Dodatkowo — to właśnie tutaj kupisz pyszną oliwę, miód, mydełko, biżuterię lub wyjątkową grecką ceramikę, która może stać się ozdobą Twojego domu, świetnym prezentem dla ukochanych lub pysznym wspomnieniem gorącego lata w wyjątkowo kolorowym miejscu. Kuszące, prawda?
